KONKURS „MIESZKAMY I WYPOCZYWAMY NAD WDĄ” – Zestaw zadań nr 5

Podaj nazwy miejscowości opisanych poniżej. Wszystkie leżą nad Wdą, podane są w kolejności od źródeł do ujścia.

1. Duża wieś kaszubska z Muzeum Gospodarstwa Wiejskiego, częste miejsce rozpoczynania spływów Wdą.
2. Wieś kaszubska nad jeziorem Gołuń, w niej Kaszubski Park Etnograficzny.
3. Małe miasto kociewskie, w którym do Wdy uchodzi jej największy dopływ Niechwaszcz. Nazwa miasta to inne określenie Wdy.
4. Leśna osada kociewska nad „błądzącą” tu wśród Borów Tucholskich rzeką; w pobliżu rezerwat Krzywe Koło.
5. Znana wieś letniskowa nad Zalewem Żurskim, z licznymi ośrodkami wypoczynkowymi. Tu m. in. Przystanek … z własnym browarem oraz hotel Evita.
6. Dwie wsie z elektrowniami wodnymi zbudowanymi w okresie międzywojennym, uroczyście otwieranymi przez ówczesnych prezydentów Rzeczypospolitej. Nazwa jednej może pochodzić od zupy, drugiej od miejsca obronnego.
7. Większe z dwóch miast leżących nad Wdą, z zamkiem krzyżackim oraz fabryką przemysłu celulozowo-papierniczego Mondi, stolica południowego Kociewia.

Zgodnie z regulaminem odpowiedzi należy nadsyłać na adres mailowy: bczw@poczta.onet.pl lub  prezes@bractwoczarnejwody.org.pl z wpisem w temacie „Konkurs Wda – zestaw 5”. Czas na odpowiedź do wtorku 5 listopada włącznie.

• Każda nadesłana odpowiedź powinna zawierać: nazwisko, imię i wiek autora oraz dokładny adres zamieszkania.

LISTA NAGRODZONYCH ZA ODPOWIEDZI NA 2 ZESTAW PYTAŃ

1. Bryja Leokadia (Wołczyn, woj. opolskie)
2. Krzysztofczyk Aleksandra (Mogilno, woj. kujawsko-pomorskie)
3. Kurpiewska Anna (Toruń)
4. Nowak Weronika (Gdańsk)
5. Pawlik Monika (Miedzno, woj. kujawsko-pomorskie)
6. Siuchnińska Urszula (Gdańsk)
7. Stawicka Natalia (Świecie, woj. kujawsko-pomorskie)
8. Warzyński Marcin (Osie, woj. kujawsko-pomorskie)

Odpowiedzi nadesłało 145 osób. Nagrody książkowe funduje Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Toruniu, Bractwo Czarnej Wody i Wdecki Park Krajobrazowy.

MIESZKAMY I WYPOCZYWAMY NAD WDĄ Zestaw 3 – Odpowiedzi

1. Tym pytaniem układający narobił sobie kłopotów. Źródła podają różne wysokości jeziora Krążno i ujścia Wdy do Wisły, dlatego należało uznać różne odpowiedzi. Wysokość Krążna to 160 m n.p.m. ((publikacja A. Choińskiego „Katalog jezior Polski”, nieco mniej podaje mapa w Geoportalu – 159,4 m n.p.m.). Na pewno błąd jest w Wikipedii (146 m n.p.m.), ale nikt z uczestników konkursu nie ma obowiązku sprawdzania w kilku źródłach, więc odpowiedź też była zaliczana. Mniejsze rozbieżności są przy ujściu – 21 (Geoportal z pomiarów triangulacyjnych) lub 23 m n.p.m. Tak więć obliczenie może wyglądać następująco 160 m n.p.m. – 21 m n.p.m. = 139 m. Nie  metrów n.p.m., bo mierzymy nie od poziomu morza, lecz od jeziora do ujścia (lub odwrotnie) – czyli 139 metrów. Nie może być też w pełni prawidłowa odpowiedź 139, bo brak jednostki miary. Ostatecznie 123 m, 137 m lub 139 m.
2. W logo Wdeckiego PK widzimy liść i owoce jarzębu brekinii. Drzewo to, inaczej brzęk, jest pod ścisłą ochroną gatunkową. Rezerwat Brzęki (Wdecki PK) to największe skupisko tej rośliny w Europie Środkowej.
3. Sandr to równina, lekko nachylona od lądolodu, zbudowana z piasków i żwirów niesionych przez wody roztopowe lądolodu. Właśnie na szlaku odpływu wód sandrowych powstała pierwotna dolina Wdy.
4. Na zdjęciu widnieje zimorodek, ptak żyjący nad wodami. Licznie występuje we Wdeckim PK. Żywi się głównie rybami, a zamieszkuje norki wydłubane w skarpach nadbrzeżnych.
5. Głównym budowniczym obu elektrowni był oczywiście profesor Alfons Hoffmann, o którym w licznych publikacjach pisze nasz kolega z Bractwa, Mariusz Chudecki. Hoffmann żył w latach 1885 – 1963. Niestety, sporo odpowiedzi zawierało błąd w roku urodzenia – pisano 1895.

KOMENTARZ autora pytań:

• Pytanie 2. okazało się trudne. Wymieniano m. in. głóg czy jarzębinę, żurawinę, kalinę.
• W odpowiedzi na pytanie 3. niektórzy podkreślali słabą jakość gleb powstałych na sandrze. Stąd właśnie tereny te najczęściej porośnięte są lasami z dominacją sosny. Sandr Wdy i sandr Brdy to przecież Bory Tucholskie. Warto dodać, że choć zasadniczo sandr jest płaski, to dość spore lokalnie zróżnicowanie wysokościowe zawdzięcza on licznym obniżeniom wytopiskowym, powstałym po stopieniu brył lodowych zagrzebanych w osadach.
• Pojedyncze odpowiedzi na pytanie 5. zawierały całkowicie zaskakujące nazwiska.
• Nadal większość uczestników prawie równe szanse na końcowe zwycięstwo, choć coraz mniej jest osób, które dotychczas nie straciły żadnego punktu. 
• Tym razem wylosowano dwie dodatkowe nagrody. Dzięki temu 28 osób może pochwalić się zdobyciem książki konkursowej.