Odsłonięcie tablic pamiątkowych
W niedzielę, 22 listopada z inicjatywy Bractwa Czarnej Wody odbyło się odsłonięcie tablic pamiątkowych poświęconych ks. dr. Bernardowi Sychcie w Osiu i prof. inż. Alfonsowi Hoffmannowi w Wałkowiskach. Pierwszy poza wielkimi zasługami dla badań etnograficz-nych Kaszub i Kociewia utrwalił w „Słownictwie kociewskim na tle kultury ludowej” obraz kultury okolic Osia w pierwszej połowie XX wieku, a w czasie wojny ukrywał się w gospodarstwie Józefa i Wiktorii Sokołowskich na Wybudowaniu pod Starogard 16 i u rodziny Nogów przy ul. Kościuszki. Drugi, będąc inicjatorem i współprojektantem elektrowni Żur oraz organizatorem energetyki na terenie województwa pomorskiego, równocześnie popularyzował turystykę, zakładając Klub Kajakowy „Wda” w Żurze, wspierał harcerstwo i dbał o rozwój życia kulturalnego. Od początku lat trzydziestych do wybuchu wojny zamieszkiwał w Osiu przy ul. Dworcowej w willi „Maria”. Dzień odsłonięcia wybrano w związku z przypadającą 12 listopada rocznicą urodzin prof. Hoffmanna i 25 listopada rocznicą śmierci ks. Sychty.
W uroczystościach uczestniczyli między innymi wójt Gminy Osie Michał Grabski, przewodniczący Rady Gminy Roman Waśkowski, bratanica ks. dr. Bernarda Sychty Stefania Sychta, dyrektor Enea Wytwarzanie spółka z o.o Segment OZE w Samociążku Janusz Herder, przedstawiciele Oddziału Kociewskiego Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego z jego przewodniczącym dr. Michałem Kargulem na czele oraz zainteresowani wydarzeniami człon-kowie Bractwa oraz mieszkańcy Osia i Wałkowisk.
Obchody rozpoczęły się o godz. 9.30 uroczystą mszą św. celebrowaną przez ks. probosz-cza Konrada Baumgarta, który odczytał w jej trakcie biografie obu zasłużonych autorstwa Mariusza Chudeckiego z Bractwa. Po mszy zainteresowani udali się na Wybudowanie pod Starogard 16, gdzie przy wjeździe na teren gospodarstwa państwa Oli i Wiesława Fryszków, dawnego gospodarstwa J. i W. Sokołowskich, ustawiony został głaz z tablicą upamiętniającą fakt ukrywania się na jego terenie w latach 1941-1943 ks. dr. Bernarda Sychty. Po jej odsłonięciu udano się do Wałkowisk. Tam z kolei przy wjeździe na pole biwakowe, nad kanałem elektrowni Żur, dokonano odsłonięcia umieszczonej na głazie narzutowym tablicy ku czci prof. inż. Alfonsa Hoffmanna.
Przebiegiem uroczystości kierował dyrektor GOK Osie pan Andrzej Kowalski. W obu przypadkach rozpoczęły je wystąpienia przedstawicieli władz gminy: pana Romana Waśkowskiego w Osiu i pana Michała Grabskiego w Wałkowiskach. Po przemówieniach nastąpiło odsłonięcie tablic, przy czym tablicę poświęconą ks. Sychcie odsłoniła pani Stefania Szychta, natomiast poświęconą prof. Hoffmannowi pan Janusz Herder. Poświęcenia tablic
dokonał ks. Baumgart, który podzielił się następnie swoimi refleksjami na temat dokonań obu zasłużonych podkreślając, że poza wielką wiedzą i pracowitością motorem ich działania był wielki patriotyzm. Kwiaty pod odsłoniętymi tablicami złożyli Mariusz Deinowski i Teresa Malinowska z Bractwa oraz pani Stefania Sychta. Następnie głos zabrali pani Stefania Sychta i pan Michał Kargul w Osiu oraz pan Janusz Herder w Wałkowiskach. We wszystkich wystąpieniach podkreślano znaczenie dorobku obu postaci dla gminy, dla Pomorza, ale też i dla Polski. Zwracano uwagę na znaczenie pamięci o wybitnych jednostkach dla kształtowania świadomości i dumy narodowej i regionalnej oraz popularyzowania ich jako wzorców wychowawczych dla młodzieży. Pani Sychta zwróciła uwagę na wielką odwagę rodzin Nogów i Sokołowskich, które ukrywając jej wujka przez kilka lat codziennie ryzykowały przynajmniej wywózkę do obozu koncentracyjnego, o ile nie życie. W trakcie uroczystości wartę honorową przy tablicach pełnili harcerze z 7 Drużyny Harcerskiej AZYMUT im. Szarych Szeregów z Osia.
Realizacja projektu była możliwa dzięki zaangażowaniu finansowemu i rzeczowemu: Gminy Osie, Parafii Rzymskokatolickiej w Osiu, Oddziału Kociewskiego Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego, firm i osób prywatnych: Firmy Mirosława i Mirosław Gzella, MADROS – Konstrukcje Stalowe Halina i Adam Malinowscy, Materiały Budowlane Czesław Różyński, Nadleśnictwa Osie, Nadleśnictwa Trzebciny, OKK Otlewski, państwa Doroty i Jana Półgęsków z Łążka, Zakładu Stolarskiego Marek Malinowski, Leszek Malinowski. Ponadto w powstaniu tablicy poświęconej ks. Sychcie partycypowali Ola i Wiesław Fryszkowie, natomiast przy tablicy poświęconej prof. Hoffmannowi Enea Wytwarzanie Spółka z o.o., Klub Turystów Wodnych Celuloza Świecie i Polski Związek Wędkarski Koło w Osiu.
Wyżej wymienionym i wszystkim, którzy w jakikolwiek sposób wsparli Bractwo w realizacji opisanego zamierzenia, Zarząd Bractwa składa niniejszym gorące podziękowanie.
Marek Miesała
Życiorysy:
Bernard Sychta i Alfons Hoffmann
List Stefanii Sychty:
